Het begrip lokaal dringt meer en meer door in de geesten en roept spontaan positieve gevoelens op. Streekproducten, hoeveproducten en regio branding zitten in de lift.
Als we het begrip lokaal toepassen op onze voedselvoorziening, dan gaat het niet zozeer over afstand, maar meer nog over terug betekenis geven, betrokkenheid, verbinding, diversiteit en duurzaamheid van voedselvoorziening ( productie - verwerking - distributie - consumptie), over zelfredzaamheid en zelfvoorziening van een (lokale) gemeenschap voor haar voedselvoorziening.
Een hele boterham vol over lokaal. Niet zo maar. Lokaal heeft een emotionele aaibaarheidsfactor en zal daarom ongetwijfeld door de marketingindustrie gretig worden aangewend voor relevante en irrelevante doeleinden.
Daarom is het belangrijk te weten waarvoor korte keten initiatieven en lokale voedselsystemen echt staan. Hieronder vat ik een paar zaken samen uit een studie die door Geertrui Cazaux van het Departement Landbouw en Visserij, afdeling Monitoring en Studie, in april 2010 werd uitgevoerd: Korte keten initiatieven in Vlaanderen. Een overzicht.

De afstand tussen producent en consument in de voedselketen is de laatste tientallen jaren steeds groter geworden. Niet alleen de geografische afstand is toegenomen, voedsel wordt immers van overal betrokken, maar ook op sociaal vlak is de afstand tussen producent en consument uitgemond tot een ware kloof, dit door vervreemding van en betrokkenheid met de voedselvoorziening en het agrarische, en last but not least door het optreden van extra schakels in de voedingsketen, met name de voedingsverwerkende industrie en de distributie, is ook op economisch vlak de afstand vergroot.
Het geglobaliseerde voedingssysteem ligt door voedselschandalen, de nefaste impact op het milieu onder vuur. Niet voor niets wordt er gezocht naar alternatieven die een grotere duurzaamheid op  ecologisch, sociaal en economisch vlak nastreven voor onze voedselvoorziening.

• Ecologisch: voedselkilometers, transport van voeding
• Sociaal: lokale contacten, samenwerking
• Economisch: eerlijke prijs voor producent en consument, regionale economie

Die alternatieven noemt men lokale voedselsystemen en korte keten initiatieven.
Korte keten in de landbouw is een distributiemodel dat omschreven kan worden als een rechtstreeks samenwerkingsverband tussen de producent en de consument.
Korte keten initiatieven kunnen diverse vormen aannemen. De verkoop van de hoeveproducten kan gebeuren op het bedrijf zelf, in de hoevewinkel, via thuisverkoop of op boerenmarkten, of via collectieve systemen zoals voedselteams of groentenabonnementen. of via de zelfoogst op de bedrijven.

Lokale voedselsystemen kunnen volgens diverse criteria gecategoriseerd worden:

• De geografische afstand: bv. binnen een straal van x km rond de producent
• Temporele afstand: bv. dat het voedsel binnen 24 uur naar het punt van consumptie vervoerd kan worden
• Politieke en geografische grenzen: het systeem opereert binnen de gemeentelijke, of provinciale grenzen
• Bio-regio’s: volgens de natuurlijke grenzen van een ecosysteem
• Sociale afstand: volgens het aantal intermediairen tussen de producent en de consument

Voordelen Korte keten

• Sociaal
  • Er is een direct contact tussen landbouwer en consument
  • De consument weet waar zijn voedsel vandaan komt, hij ‘herontdekt’ de landbouw
  • Het herstellen van een vertrouwensrelatie met betrekking tot kwaliteit
  • Het imago van de landbouw wordt verbeterd. Transparantie van landbouw
  • Bijdragen tot herstel van sociale relaties
  • Contact stad/platteland
  • Beroepstrots producent
• Ecologisch
  • Minder transport, beperken van voedselkilometers
  • Minder verpakkingsafval
  • Beperking van energieverbruik (vervoer verwarming, bewaring, verpakking ...)
  • Bij veel korte keten initiatieven worden extra milieucriteria gehanteerd (bijv. geen pesticiden, herbiciden, geen bewaarmiddelen ...) of ligt de focus op biologische teelt
  • Veiliger en gezonder voedsel voor de consument
• Economisch
  • Bevorderen van de regionale economie
  • Kansen voor kleinschalige en gemengde bedrijven
  • Kansen voor bedrijven in peri-urbaan gebied, nabijheid van consument
  • Duidelijke en eerlijke prijs, voor consument en producten, zonder tussenschakels
  • Zekerheid over afzet (bijv. bij contracten tussen producent en consument, zoals bij de voedselteams)